RBI Bank Safety Alert “ਆਰਬੀਆਈ ਬੈਂਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਉਹ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਬੈਂਕਿੰਗ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਠੱਗੀਆਂ ਜਾਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲੀਆਂ ਗਤਿਵਿਧੀਆਂ (ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਆਨਲਾਈਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ) ਬਾਰੇ ਸਾਵਧਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ — ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਏ.ਟੀ.ਐਮ/ਕਾਰਡ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਪਾਸਵਰਡ ਅਤੇ ਪੀਨ — ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।”
ਬੈਂਕ ਡੁੱਬਣ ਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਪੈਸੇ ਦਾ ਕੀ ਬਣੇਗਾ? ਜਾਣੋ ਪੂਰਾ ਸੱਚ
ਜਦੋਂ ਗੱਲ ਪੈਸੇ ਦੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਂ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਨਿਊ ਇੰਡੀਆ ਕੋ-ਆਪਰੇਟਿਵ ਬੈਂਕ ‘ਤੇ RBI ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਈਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕਿੰਗ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਾ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਗਾਹਕ ਆਪਣੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮ ਵੀ ਨਹੀਂ ਨਿਕਾਲ ਸਕੇ।
ਜੇਕਰ ਬੈਂਕ ਫੇਲ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਪੈਸਾ ਕਿੱਥੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
Reserve Bank of India (RBI) ਅਨੁਸਾਰ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਵੀ ਪੈਸਾ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਬੈਂਕ ਫੇਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਿਰਫ ₹5 ਲੱਖ ਤੱਕ ਦੀ ਰਕਮ ਹੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਗਾਰੰਟੀ ਹੇਠ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
DICGC ਕੀ ਹੈ? ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਪੈਸੇ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਿਵੇਂ ਕਰਦਾ ਹੈ?
ਡਿਪੌਜ਼ਿਟ ਇੰਸ਼ੋਰੈਂਸ ਐਂਡ ਕਰੈਡਿਟ ਗਾਰੰਟੀ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ (DICGC), ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਬਚਤ ਖਾਤਾ, ਚਾਲੂ ਖਾਤਾ, ਫਿਕਸਡ ਡਿਪੌਜ਼ਿਟ ਵਰਗੀਆਂ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮਾਂ ‘ਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ₹5 ਲੱਖ ਦੀ ਬੀਮਾ ਰੱਖਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਬੈਂਕ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਉਸ ‘ਤੇ ਰੋਕ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਗਾਹਕ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ₹5 ਲੱਖ ਦੀ ਰਕਮ ਵਾਪਸ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।
₹5 ਲੱਖ ਦੀ ਸੀਮਾ ਕਿਵੇਂ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਇੱਕੋ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ₹10 ਲੱਖ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹਨ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਚਤ, FD, ਕਰੰਟ), ਤਾਂ ਵੀ DICGC ਸਿਰਫ ₹5 ਲੱਖ ਦੀ ਹੀ ਗਾਰੰਟੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਦੀ ਰਕਮ ਰਿਸਕ ‘ਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਆਪਣੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੀ ਕਰੀਏ?
ਵਿੱਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਹੈ (ਉਦਾਹਰਨ ਵੱਜੋਂ ₹15 ਲੱਖ), ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬੈਂਕਾਂ ‘ਚ ਵੰਡੋ। ਉਦਾਹਰਨ:
- ਬੈਂਕ A – ₹5 ਲੱਖ
- ਬੈਂਕ B – ₹5 ਲੱਖ
- ਬੈਂਕ C – ₹5 ਲੱਖ
ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਹਰ ਬੈਂਕ ‘ਚ ਤੁਹਾਡੀ ਰਕਮ DICGC ਦੀ ਗਾਰੰਟੀ ਹੇਠ ਰਹੇਗੀ।
ਬੈਂਕ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਚੈੱਕ ਕਰਨਾ ਕਿਉਂ ਜਰੂਰੀ ਹੈ?
ਕਿਸੇ ਵੀ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਪੈਸਾ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਦੀ NPA (ਗੈਰ-ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਸੰਪਤੀ), ਆਡੀਟ ਰਿਪੋਰਟ ਅਤੇ RBI ਰੇਟਿੰਗ ਨੂੰ ਦੇਖੋ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕੋ-ਆਪਰੇਟਿਵ ਬੈਂਕਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਜਾਂ ਸਥਿਤੀ ਕਾਫੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕੋ-ਆਪਰੇਟਿਵ ਬੈਂਕ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ – ਕੀ ਹੋਇਆ?
RBI ਵੱਲੋਂ ਨਿਊ ਇੰਡੀਆ ਕੋ-ਆਪਰੇਟਿਵ ਬੈਂਕ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਗਾਹਕ ਆਪਣਾ ਪੂਰਾ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਨਿਕਾਲ ਸਕੇ। ਚਾਹੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ₹10 ਲੱਖ ਹੋਣ, ਗਾਹਕ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ₹5 ਲੱਖ ਹੀ ਮਿਲਣਗੇ।
RBI ਬੈਂਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ?
RBI, ਭਾਰਤ ਦੇ ਬੈਂਕਿੰਗ ਸੈਕਟਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਨਿਗਰਾਨ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਬੈਂਕ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਖਰਾਬ ਹੋ ਰਹੀ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ RBI ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ – ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਵਾਂ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ, ਲਾਇਸੈਂਸ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਉੱਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣਾ – ਤਾਂ ਜੋ ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ ਪੈਸਿਆਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਹੋ ਸਕੇ।
ਆਪਣਾ ਪੈਸਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇਹ ਕੰਮ ਜਰੂਰ ਕਰੋ:
✅ ਇੱਕੋ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ₹5 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਕਮ ਨਾ ਰੱਖੋ।
✅ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬੈਂਕ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਜਾਂਚੋ।
✅ ਕੋ-ਆਪਰੇਟਿਵ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਬਚੋ।
✅ RBI ਦੀਆਂ ਅਪਡੇਟਸ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੋ।
ਨਤੀਜਾ
ਬੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਸਾ ਰੱਖਣਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਅਨਿਵਾਰ्य ਹੈ। DICGC ਦੀ ਸੀਮਾ ਨੂੰ ਸਮਝੋ, ਰਕਮ ਵੰਡ ਕੇ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਜਾਂ ਅੰਕੜੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਕੇ ਹੀ ਆਪਣਾ ਪੈਸਾ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰੋ।
