Introduction ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ
ਅੱਜ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਇਕ ਆਮ ਵਿੱਤ ਸਮੱਗਰੀ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਕਾਰਡ ਸਿਰਫ਼ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਅਕਸਰ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਹਰ ਸਿੱਕੇ ਦੇ ਦੋ ਪੱਖ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇੰਝ ਹੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਵੀ ਲਾਭਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੁਝ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਲੰਬੇ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਦੇ ਲਾਭਾਂ, ਨੁਕਸਾਨਾਂ, ਉਪਯੋਗ ਕਰਨ ਦੇ ਸਹੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰੀ ਵਿਚ ਕੁਝ ਅਹੰਕਾਰਪੂਰਨ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਹਾਂ।
ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ?
ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਇਕ ਐਸਾ ਵਿੱਤ ਉਪਕਰਣ ਹੈ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਤੁਰੰਤ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤੇ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਜਿੰਨਾ ਵੀ ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਉਹ ਰਕਮ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਭੁਗਤਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਤਾਂ ਵਿਆਜ ਲੱਗਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲਾਭ
1. ਤੁਰੰਤ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਦੀ ਸਹੂਲਤ
ਕਈ ਵਾਰ ਅਚਾਨਕ ਕੋਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਖਰਚਾ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਤੁਰੰਤ ਰਕਮ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਤੁਹਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
2. EMI ਵਿਅਵਸਥਾ
ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੀ ਖਰੀਦ ਨੂੰ EMI (ਮਾਸਿਕ ਕ਼ਿਸਤਾਂ) ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵੱਡੇ ਖਰਚੇ ਅਸਾਨ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
3. ਰੇਵਾਰਡ ਪੋਇੰਟਸ ਅਤੇ ਕੈਸ਼ਬੈਕ
ਕਈ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਕੰਪਨੀਆਂ ਖਰੀਦਾਂ ਤੇ ਰਿਵਾਰਡ ਪੋਇੰਟਸ ਜਾਂ ਕੈਸ਼ਬੈਕ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਖਰੀਦ ਵਿੱਚ ਛੂਟ ਜਾਂ ਫਾਇਦੇ ਦੇ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
4. ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ
ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਾਲ ਵਰਤਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਉੱਚਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਲੋਨ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
5. ਟ੍ਰੈਵਲ ਅਤੇ ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ ਫਾਇਦੇ
ਕਈ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਟ੍ਰੈਵਲ ਇਨਸ਼ੋਰੈਂਸ, ਏਅਰਪੋਰਟ ਲਾਊਂਜ ਐਕਸੈਸ, ਹੋਟਲ ਡਿਸਕਾਊਂਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ ਬੈਨੇਫਿਟਸ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
6. ਫਰਾਡ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ
ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਦੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ‘ਤੇ ਬੈਂਕ ਵੱਲੋਂ ਫਰਾਡ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਕਾਰਡ ਗੁੰਮ ਜਾਂ ਚੋਰੀ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਤੁਰੰਤ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ
1. ਉੱਚ ਵਿਆਜ ਦਰ
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਭੁਗਤਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਤਾਂ 36% ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਦੀ ਵਿਆਜ ਦਰ ਲੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਲੋਡ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
2. ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕਰਜ਼ਾ ਚੜ੍ਹਣਾ
ਕਈ ਵਾਰੀ ਲੋਕ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਰਾਹੀਂ ਬਿਨਾਂ ਸੋਚੇ ਸਮਝੇ ਖਰਚ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
3. ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ‘ਤੇ ਮਾੜਾ ਅਸਰ
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਲਗਾਤਾਰ ਲੇਟ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਓਵਰਲਿਮਿਟ ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਨਿਮ੍ਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
4. ਹਾਈ ਨਨੈੱਸਰੀ ਫੀਸ
ਕਈ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ‘ਤੇ ਉੱਚੀ ਐਨੂਅਲ ਫੀਸ, ਲੇਟ ਫੀਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਚਾਰਜ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਵੱਡਾ ਖਰਚ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।
5. ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਡਿਪੈਂਡੈਂਸੀ
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੀ ਆਦਤ ਬਣ ਜਾਏ ਕਿ ਹਰ ਛੋਟੀ-ਵੱਡੀ ਖਰੀਦ ਲਈ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਵਰਤਣਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਖੁਦ ਦੇ ਪੈਸਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਕਿਵੇਂ ਚੁਣੀਏ ਇਕ ਵਧੀਆ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ?
ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਚੈੱਕ ਕਰੋ:
- ਵਿਆਜ ਦਰ
- ਐਨੂਅਲ ਫੀਸ
- ਰੇਵਾਰਡ/ਕੈਸ਼ਬੈਕ ਸਕੀਮ
- ਫੀਚਰ ਅਤੇ ਫਾਇਦੇ
- ਬੈਂਕ ਦੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ
ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਵਰਤਣ ਦੇ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ
- ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਬਕਾਇਆ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਰੋ
- ਉੱਚ ਖਰਚਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚੋ
- ਕੇਵਲ ਉਤਨਾ ਹੀ ਖਰਚ ਕਰੋ ਜਿੰਨਾ ਤੁਸੀਂ ਵਾਪਸ ਕਰ ਸਕੋ
- ਲੇਟ ਫੀਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਆਟੋ ਡੈਬਿਟ ਲਗਾਓ
- ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਰਿਪੋਰਟ ਸਮੇਂ-ਸਿਰ ਜਾਂਚਦੇ ਰਹੋ
ਆਮ ਗਲਤਫ਼ਹਿਮੀਆਂ
ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਰੂਪਏ ਦੀ ਬਚਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ
ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਰਿਵਾਰਡਸ ਅਤੇ ਕੈਸ਼ਬੈਕ ਰਾਹੀਂ ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਬਚਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਬੇਲਿੰਮੀਟ ਖਰਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ
ਹਰੇਕ ਕਾਰਡ ਦੀ ਲਿਮਿਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਰਚ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਫੀਸ ਲੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਨਤੀਜਾ (Conclusion)
ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਇਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਲਾਭਕਾਰੀ ਵਿੱਤ ਸਮੱਗਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੇਕਰ ਇਸਨੂੰ ਸਮਝਦਾਰੀ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਾਲ ਵਰਤਿਆ ਜਾਵੇ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਬਿਨਾਂ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਭੁਗਤਾਨ ਵਿੱਚ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਵਿੱਤ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
FAQs
Q1. ਕੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਲੈਣਾ ਸਹੀ ਹੈ?
Ans: ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਖਰਚਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੰਭਾਲ ਸਕਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਲੈਣਾ ਇਕ ਵਧੀਆ ਫੈਸਲਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Q2. ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ‘ਤੇ ਵਿਆਜ ਕਿੰਨਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ?
Ans: ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 24% ਤੋਂ 42% ਸਾਲਾਨਾ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਕੋਈ ਵਿਆਜ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ।
Q3. ਕਿਹੜਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
Ans: ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਖਰਚਾਂ ਦੇ ਮੌਡਲ, ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਫੀਚਰਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਹੋਵੇ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ HDFC Millennia, SBI SimplyClick, ICICI Amazon Card ਆਦਿ।
Q4. ਕੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਨਾਲ ਵੱਡੀ ਖਰੀਦ ਕਰਨੀ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਹੈ?
Ans: ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਰਿਪੇਮੈਂਟ ਯੋਜਨਾ ਹੈ ਤਾਂ ਹਾਂ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਵਿਆਜ ਬਹੁਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Q5. ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਕਿਵੇਂ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?
Ans: ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਕੇ, ਉੱਚ ਲਿਮਿਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਖਰਚ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਕਰਜ਼ੇ ਨਾਲ।